Хүлэмжийн хийг бууруулах Карбон төслүүдийн төрөл 🌎 ⚖️

Дэлхийн уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэхэд нүүрстөрөгчийн кредитийн систем нь хүлэмжийн хийг бууруулах, тогтвортой карбон төслүүдийг дэмжихэд хувь нэмэр оруулж байна. 

Гэсэн хэдий ч энэ нарийн төвөгтэй орчинд бүх карбон кредитүүд ижил үнэлгээтэй байдаггүй. Эдгээр кредитийн үнэ цэнэ нь тухайн карбон төслийн төрлөөс хамаардаг. 

Карбон төслүүд нь хүлэмжийн хийг хэрхэн бууруулж буй арга замаас хамаарч үндсэн 2 том ангилалд хуваагддаг. 

Reduction-Бууруулах ба Removal-Арилгах

Reduction кредитүүд нь төсөл байхгүй байсан тохиолдолд гарах байсан хүлэмжийн хийн (GHG) ялгарлыг урьдчилан сэргийлэх эсвэл илүү их ялгарах байсныг өмнөхөөс нь бууруулж зайлсхийх замаар бий болдог. 

Тухай бууруулах төслийн ялгарлыг төсөл байхгүй байсан үеийн суурь нөхцөлтэй харьцуулан хэмжиж бууралтын хэмжээг тооцоолдог. 

Reduction карбон кредитүүд нь ихэвчлэн сэргээгдэх эрчим хүч (нар, салхи, усан цахилгаан станц, геотермаль гэх мэт), эрчим хүчний үр ашиг (хаягдал дулааныг сэргээх гэх мэт), хог хаягдлын менежмент (бионүүрс, бордоо гэх мэт), тээвэр зэрэг салбаруудтай холбоотой карбон төслүүд байдаг.

Reduction Карбон төслийн жишээ:

 Салхин цахилгаан станцын төсөл нь чулуужсан түлшээр ажилладаг цахилгаан станцуудын хэрэгцээг орлож, цэвэр эрчим хүч үйлдвэрлэн, нүүрс эсвэл байгалийн хийгээр үйлдвэрлэх байсан цахилгааны ялгарлыг зайлсхийдэг.

Removal кредитүүд нь агаар мандлаас нүүрстөрөгчийн давхар исэл (CO2)-ийг идэвхтэй арилгах эсвэл хуримтлуулах замаар бий болдог. Эдгээр төслүүд нь ойжуулалт (шинээр ойн санг нэмэгдүүлэх), дахин ойжуулалт нөхөн сэргээлт, эсвэл Direct Air Capture буюу нүүрстөрөгчийг шингээх технологийг хэрэгжүүлэх зэрэг үйл ажиллагааг хамардаг. 

Removal карбон кредитүүд нь төслийн агаар мандлаас арилгасан CO2-ийн хэмжээгээр тооцогддог. Эдгээр кредитүүд нь ихэвчлэн байгальд суурилсан шийдлүүд (Nature-Based Solution) төслүүд, Direct Air Capture төслийн байгууламжууд, сайжруулсан чулуулгийн өгөршил (ERW) гэх мэт карбон төслүүдтэй холбоотой байдаг.

Removal нүүрстөрөгчийн кредит төслийн жишээ:

Дахин ойжуулах нөхөн сэргээлтийн төсөл нь өмнө нь ой модгүй болсон газарт дахин мод тарих үйл ажиллагааг хэлнэ. Мод ургах явцад фотосинтезийн замаар агаар мандлаас нүүрстөрөгчийн давхар ислийг шингээж, хуримтлуулж, CO2-ийн ялгарлыг арилгах, нүүрстөрөгчийн хуримтлалд хувь нэмэр оруулдаг.

Removal болон Reduction карбон төслүүд нь хоёулаа ялгарлыг бууруулахад хувь нэмэр оруулдаг боловч бууруулж буй арга замаараа ялгаатай. Reduction кредитүүд нь ялгарлыг гарахаас сэргийлэхэд төвлөрдөг бол Removal кредитүүд нь агаар мандалд байгаа нүүрстөрөгчийн давхар ислийг идэвхтэй арилгах эсвэл хуримтлуулахад чиглэдэг. 